Có những lúc ta tưởng rằng cuộc sống mình đã vượt qua những ngày tháng tồi tệ nhưng rồi chợt nhận ra cái bóng của quá khứ chưa bao giờ thực sự rời rơi xa.
Có những mối quan hệ tưởng như đã quen biết rất lâu và đến một ngày chính ta lại bất ngờ với cách họ phản ứng.
Khi bạn hiểu hơn về bản chất của con người, thay vì phải nghi ngờ lo lắng hay phụ thuộc vào cảm xúc của đối phương, thì bạn lại có thể nhẹ nhàng đối diện mà không phải quá đau lòng khi có những điều không như ý, hoặc khi đối diện với sự tan vỡ của một mối quan hệ.
Ai Cũng Là Hiện Thân Của Quá Khứ
Mỗi người chúng ta ngày hôm nay đều là sản phẩm của những trải nghiệm và bối cảnh mà ta đã trải qua trong quá khứ. Môi trường sống, những con người xung quanh, thậm chí là những thử thách khó khăn đã góp phần định hình nên cá tính và cách phản ứng của chúng ta trước các tình huống mới.
Giống như một người lớn lên lớn lên trong một gia đình ấm áp, tràn đầy tình yêu thương, cha mẹ khuyến khích và ủng hộ con cái theo đuổi đam mê, người con trưởng thành trong môi trường lành mạnh như vậy sẽ trở thành một người tự tin, lạc quan và sẵn sàng tin tưởng những người xung quanh.
Ngược lại, với đứa trẻ đã phải chứng kiến nhiều cảnh bạo lực và đấu tranh trong gia đình khi còn nhỏ, cha mẹ thường xuyên cãi vã và đổ lỗi cho nhau. Trong bầu không khí đầy căng thẳng đó, không thể tránh khỏi việc con người dần trở nên thận trọng, cảnh giác và khó tin tưởng người khác.
Khi trưởng thành, cách ứng xử và phản ứng của cả hai trước các tình huống mới rất khác biệt, có người sẽ đón nhận các cơ hội và thách thức mới với lòng tin và thái độ tích cực. Trong khi đó, người còn lại có xu hướng đề phòng và e ngại những gì mình chưa quen thuộc.
Quá khứ và môi trường lớn lên đã định hình nên cá tính và cách nhìn nhận thế giới rất khác biệt của từng người. Thay vì phán xét, chúng ta nên cố gắng thấu hiểu bối cảnh đằng sau những hành vi khác biệt của mỗi người.
Ngôn Ngữ Cơ Thể Là Chìa Khóa
Đôi khi, những gì một người nói không phản ánh đúng những gì họ thực sự cảm thấy. Quan sát ngôn ngữ cơ thể có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về tâm trạng và cảm xúc của họ.
Hãy lưu ý đến những dấu hiệu nhỏ như ánh mắt, cử chỉ tay, cách ngồi hoặc đứng của người đó. Những chi tiết này có thể tiết lộ nhiều điều hơn so với những gì họ thực sự nói ra.
Điều bạn cần quan sát chính là khi họ không cần tỏ vẻ tuyệt vời, thân thiện trước những người khác, cũng chính là lúc ngôn ngữ cơ thể rõ ràng nhất.
Giống như một người bên ngoài luôn cười nói nhưng khi vào nơi không ai để ý có thể sẽ hiện ra khuôn mặt khó chịu, chán chường. Hoặc một người đang cười nói với ai đó nhưng ngay khi đối phương quay đi thì lộ ra ánh mắt khinh miệt.
Khi bạn ở vai trò quan sát hãy để ý đến những sự thay đổi của cơ thể, đặc biệt là ánh mắt.
Con Người Có Những Định Kiến Vô Thức
Chúng ta không thể tránh khỏi việc hình thành những định kiến vô thức về người khác dựa trên vẻ ngoài hoặc tin đồn. Tuy nhiên, quan trọng là phải nhận ra và vượt qua chúng để đánh giá người khác một cách công bằng.
Giả sử bạn gặp một người đàn ông có vẻ ngoài cứng rắn và đầy quyền lực. Bạn có thể vô tình nghĩ rằng người này rất tự phụ và ít quan tâm đến người khác. Tuy nhiên, nếu bạn nỗ lực vượt qua định kiến ban đầu và thực sự lắng nghe câu chuyện của họ, bạn có thể nhận ra rằng anh ta thực ra rất quan tâm đến gia đình và bạn bè.
Hoặc một ai đó có hình dáng giống với người hàng xóm mà bạn ghét có thể ngay lập tức bạn đã thấy khó chịu từ lần gặp đầu tiên dù họ chưa làm gì bạn cả.
Không thể phủ nhận câu tâm sinh tướng, và kinh nghiệm nhìn người cũng giúp chúng ta nhận diện bản chất con người nhanh chóng ngay từ lần gặp đầu tiên, nhưng sự khách quan mới có thể giúp chúng ta có cái nhìn tổng thể và soi xét vấn đề một cách trọn vẹn, tránh áp đặt những định kiến vô thức làm mất đi cơ hội hoặc sự kết nối với những người tốt đẹp.
Con Người Thường Quan Tâm Đến Lợi Ích Của Bản Thân
Đây là một viên thuốc khó nuốt nhưng không phải ai cũng sẽ cổ vũ cho bạn thành công hay chống đỡ khi bạn vấp ngã. Mọi người thường hành động dựa trên lợi ích riêng của họ, và đôi khi điều đó không phù hợp với bạn. Điều này không nhất thiết thể hiện là sự ác ý; nó chỉ là một thực tế của cuộc sống.
Hãy tưởng tượng rằng bạn đang làm việc cho một dự án quan trọng tại công ty. Mặc dù bạn rất cố gắng và đầu tư nhiều công sức, nhưng một đồng nghiệp khác lại được khen ngợi và thăng chức thay vì bạn. Trong trường hợp này, đồng nghiệp của bạn có thể đã hành động theo lợi ích của họ bằng cách tự quảng bá thành tích của mình với cấp trên, mà không nhất thiết phải có ác ý gì với bạn.
Việc chấp nhận điều này có thể giúp bạn quản lý sự mong đợi của bản thân và giúp bạn bớt thất vọng. Bạn có thể tiếp tục nuôi dưỡng các mối quan hệ, làm phong phú cuộc sống của bạn mà không khiến bạn bị những tổn thương không đáng có.
Động Cơ Là Chìa Khóa Để Hiểu Hành Vi
Mọi người đều có những động cơ khác nhau thúc đẩy hành vi của họ, chẳng hạn như nhu cầu an toàn, sự công nhận hay kiến thức. Hiểu được động cơ của người khác sẽ giúp bạn dự đoán và tương tác hiệu quả hơn với họ.
Giả sử bạn có một đồng nghiệp thường xuyên làm việc quá giờ và mang công việc về nhà. Điều này có thể khiến bạn nghĩ rằng người đó quá coi trọng công việc hoặc không có đời sống cân bằng. Tuy nhiên, có thể động cơ của người đó là mong muốn được an toàn về mặt tài chính để chăm sóc tốt hơn cho gia đình.
Đằng Sau Vẻ Ngoài Vững Vàng Có Thể Ẩn Giấu Sự Đấu Tranh Nội Tâm
Vẻ bề ngoài điềm tĩnh không phải lúc nào cũng phản ánh đúng thực tế bên trong. Nhiều người, mặc dù trông có vẻ kiên định, nhưng thực chất đang phải đối mặt với những nỗi sợ hãi, hoài nghi và áp lực nội tâm đáng kể. Sự tự tin mà họ thể hiện ra bên ngoài có thể chỉ là một lớp vỏ bọc bảo vệ, che giấu những mâu thuẫn và khó khăn mà họ đang phải vật lộn.
Có thể bạn biết một người bạn luôn tỏ ra tự tin và lạc quan khi ở công sở hoặc trong các buổi gặp gỡ xã hội. Tuy nhiên, khi được tâm sự riêng tư, bạn mới nhận ra rằng người bạn ấy thực ra đang phải đối mặt với nhiều áp lực về công việc và lo lắng về tương lai sự nghiệp. Điều này cho thấy rằng vẻ ngoài tự tin của họ chỉ là một cách để che giấu nỗi bất an thực sự bên trong.
Thực tế là không ai hoàn hảo, và việc phải đương đầu với sự bất an, nghi ngờ bản thân là một trải nghiệm phổ biến mà tất cả chúng ta đều trải qua trong cuộc đời. Vì vậy, đừng vội đánh giá ai đó dựa trên vẻ bề ngoài. Hãy cố gắng nhìn sâu hơn vào phía sau lớp vỏ bọc ấy và thấu hiểu rằng mỗi người đều đang phải đấu tranh với những thách thức riêng.
Xu Hướng Hợp Lý Hóa Vấn Đề Của Bản Thân
Mọi người thường biện minh cho sự lựa chọn của mình theo cách phù hợp với hình ảnh bản thân. Lý do đưa ra để giữ thể diện hoặc xoa dịu tâm trí của họ hơn là sự thật thực tế.
Nhận thức được xu hướng này giúp bạn tránh phải giải thích trực tiếp giá trị và khuyến khích bạn nhìn sâu hơn vào lý do đằng sau hành động của họ.
Hãy tưởng tượng rằng một người bạn quyết định nghỉ việc tại công ty hiện tại để chuyển sang một công việc mới. Ban đầu, họ nói rằng quyết định này là vì mong muốn thử thách mới và cơ hội phát triển sự nghiệp. Tuy nhiên, sau đó bạn khám phá ra rằng thực tế là họ bị sa thải vì hiệu suất làm việc kém.
Trong trường hợp này, người bạn ấy có thể đã hợp lý hóa quyết định của mình để bảo vệ lòng tự trọng. Thay vì phán xét, hãy thử thấu hiểu rằng con người ta thường có xu hướng tự bảo vệ bản thân khỏi sự xấu hổ hoặc thất bại.
Kết Luận
Việc chấp nhận những sự thật này về bản chất con người có thể khiến cuộc sống bớt khó hiểu hơn rất nhiều. Nó không chỉ làm cho bạn khôn ngoan hơn mà còn làm cho bạn tử tế hơn. Với một chút đồng cảm và hiểu biết, bạn có thể điều hướng thế giới phức tạp của sự tương tác giữa con người với nhau một cách tự tin hơn và xây dựng các mối quan hệ bền chặt hơn, có ý nghĩa hơn.
Rốt cuộc, nếu bạn có thể hiểu được mọi người đến từ đâu, bạn có nhiều khả năng hòa hợp hơn, bất kể con đường của bạn có thể khác nhau như thế nào. Hãy cố gắng thực hành sự thấu hiểu và đồng cảm trong mọi tương tác của bạn, và cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều.